111. Chớ buông tiếng thị phi khinh dể,
Rán làm lành phước để cháu
con.
Làm người
nhơn nghĩa giữ tròn,
Muôn năm bóng khuất, tiếng còn bay xa.
1. "Chớ buông tiếng thị phi khinh dể" –
Tránh xa lời thị phi và phê phán
- "Thị phi" là những
lời chỉ trích, đàm tiếu, hay lời nói xấu sau lưng. Trong xã hội hiện đại,
nơi thông tin có thể lan truyền nhanh chóng qua các phương tiện truyền
thông và mạng xã hội, lời nói thiếu suy nghĩ có thể làm tổn thương người
khác và gây chia rẽ trong cộng đồng. "Khinh dể" là thái độ coi
thường người khác, hành động này không chỉ thiếu văn hóa mà còn làm mất đi
phẩm giá của bản thân.
- Trong thời đại số, khi mạng xã
hội trở thành phần quan trọng trong đời sống, thị phi dễ dàng phát tán,
gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực. Lời phê phán, chỉ trích có thể khiến
người bị ảnh hưởng tổn thương về tinh thần, mất niềm tin vào chính mình.
Giới trẻ hiện nay, do sự kết nối dễ dàng trên các nền tảng mạng xã hội, dễ
dàng bị cuốn vào các cuộc tranh cãi, đôi khi không cần thiết. Việc nói ra
những lời thị phi có thể làm tổn hại đến mối quan hệ bạn bè, đồng nghiệp,
hoặc thậm chí là gây nên sự phân chia trong cộng đồng.
- Ứng dụng thực tế cho giới trẻ: Giới trẻ nên học cách kiểm
soát cảm xúc và suy nghĩ trước khi phát ngôn. Thay vì tham gia vào các
cuộc tranh cãi vô nghĩa, có thể chọn cách im lặng hoặc chuyển hướng câu
chuyện thành những cuộc trao đổi xây dựng và tích cực. Trước khi đưa ra
một nhận xét hay chỉ trích, hãy tự hỏi liệu lời nói của mình có làm tổn
thương ai không, và liệu có thể thay thế nó bằng một cách nói mang tính
xây dựng và tôn trọng người khác hay không.
2. "Rán làm lành phước để cháu con" – Tích
lũy phước đức cho thế hệ sau
- Phước đức không chỉ là những
hành động thiện lành giúp bản thân mà còn có ý nghĩa quan trọng trong việc
xây dựng một tương lai tốt đẹp cho thế hệ kế tiếp. Việc sống thiện, làm
việc tốt, tạo phúc cho con cháu không chỉ thể hiện đạo đức mà còn là sự
đóng góp cho cộng đồng và xã hội.
- Giới trẻ đang phải đối mặt với
nhiều thách thức như biến đổi khí hậu, nghèo đói, bất bình đẳng xã hội và
các vấn đề khác. Họ có trách nhiệm không chỉ với bản thân mà còn với cộng
đồng và môi trường xung quanh. Làm lành phước không chỉ là việc giúp đỡ
người khác, mà còn là hành động bảo vệ môi trường, tham gia vào các hoạt
động cộng đồng, thúc đẩy sự phát triển bền vững.
- Để thực hiện lời dạy này, giới
trẻ có thể bắt đầu từ những hành động nhỏ nhưng có ý nghĩa, như tham gia
vào các chương trình bảo vệ môi trường, tình nguyện giúp đỡ người nghèo,
hoặc thậm chí là đối xử tốt với mọi người xung quanh. Mỗi hành động tốt
đẹp không chỉ mang lại lợi ích cho bản thân mà còn tạo ra tác động tích
cực cho những người xung quanh và cho xã hội.
3. "Làm người nhơn nghĩa giữ tròn" – Giữ
vững phẩm hạnh trong cuộc sống
- Nhơn nghĩa là lòng nhân ái, sự
công bằng và đạo đức. Việc giữ vững phẩm hạnh "nhơn nghĩa" là
điều quan trọng trong mối quan hệ giữa con người với nhau. Khi giữ gìn
phẩm hạnh này, một người sẽ không chỉ tôn trọng chính mình mà còn xây dựng
được mối quan hệ tốt đẹp và đáng tin cậy với mọi người.
- Trong xã hội hiện nay, nơi mà
đôi khi lợi ích cá nhân có thể làm mờ đi giá trị đạo đức, việc duy trì
phẩm hạnh "nhơn nghĩa" rất quan trọng. Giới trẻ cần có sự vững
vàng trong lối sống đạo đức, làm việc với sự công bằng, trung thực và nhân
ái. Điều này không chỉ tạo dựng lòng tin với mọi người mà còn là nền tảng
để phát triển sự nghiệp và các mối quan hệ bền vững.
- Giới trẻ có thể thực hành phẩm
hạnh nhơn nghĩa qua những hành động hàng ngày, như làm việc chăm chỉ và
công bằng, giúp đỡ người khác mà không mong đợi lợi ích cá nhân, và duy
trì thái độ tôn trọng đối với mọi người. Ví dụ, trong công việc hoặc học
tập, họ nên luôn giữ tinh thần trung thực, không gian lận hay làm việc tắc
trách, và luôn sẵn sàng giúp đỡ đồng nghiệp, bạn bè khi cần.
4. "Muôn năm bóng khuất, tiếng còn bay xa" –
Lời nói và hành động để lại dấu ấn lâu dài
- Dù người ta có khuất bóng, hành
động và lời nói của họ vẫn có thể để lại dấu ấn lâu dài trong tâm trí
người khác. Một hành động tốt, một lời nói đẹp sẽ vẫn được nhắc đến và lưu
giữ trong lòng người. Điều này cũng nhắc nhở chúng ta rằng, dù thời gian
có trôi đi, những hành động và lời nói của mình vẫn có thể có ảnh hưởng
lớn đến cộng đồng và thế hệ sau.
- Trong xã hội hiện đại, nơi mà
mọi hành động và lời nói có thể được ghi lại và lan truyền qua các phương
tiện truyền thông, lời nói và hành động của mỗi cá nhân có thể được ghi
nhớ và tạo ra ảnh hưởng lâu dài. Những người làm gương mẫu trong cộng
đồng, trong công việc, hoặc trong các hoạt động xã hội sẽ được mọi người
nhớ đến và tôn trọng. Dấu ấn của họ có thể là nguồn cảm hứng cho thế hệ
sau.
- Giới trẻ có thể tạo dựng dấu ấn
cá nhân tích cực qua những hành động và lời nói ngay từ bây giờ. Họ có thể
tham gia vào các hoạt động cộng đồng, góp phần bảo vệ môi trường, phát
triển các sáng kiến hữu ích, và sống chân thành, tốt đẹp. Những dấu ấn này
không chỉ giúp xây dựng một hình ảnh cá nhân tích cực mà còn tạo ảnh hưởng
sâu rộng đến xã hội.
Bài kinh này mang lại những lời khuyên vô giá cho giới trẻ trong thế giới hiện đại. Nó nhấn mạnh việc giữ gìn phẩm hạnh, tránh xa thị phi, tích lũy phước đức, và tạo dựng dấu ấn lâu dài qua hành động và lời nói. Để áp dụng những lời dạy này vào cuộc sống, giới trẻ cần nhận thức rõ về tầm quan trọng của đạo đức và tác động của mỗi hành động, lời nói trong xã hội ngày nay, đồng thời chủ động thực hiện những hành động tích cực và có trách nhiệm đối với cộng đồng và thế hệ tương lai.