KHỔ 23 KINH SÁM HỐI

    Ðừng gian mưu hãm hại người hiền.

        Anh em bằng hữu kết nguyền,

Một lòng tin cậy, phải kiêng phải vì.

 

1. "Chớ quyệt ngữ mà khinh kẻ dại"

🧠 Ý nghĩa sâu xa:

Kẻ "dại" ở đây có thể là người kém hiểu biết, ít học, vụng về… nhưng có thể là người thật thà, thuần lương – đức tính đang hiếm dần trong xã hội hiện đại.

🌐 Thực tế hiện nay:

• Trên mạng xã hội, có người nói rất hay, nhưng lại gây chia rẽ, mỉa mai, khinh rẻ người khác.
• Những bạn trẻ không giỏi ăn nói, ít tương tác thường bị lấn át, bị "làm nhục online" hoặc lạc lõng trong môi trường cạnh tranh.

🌱 Hành động cụ thể:

• Lắng nghe người ít nói, nâng đỡ bạn bè khi họ bị phán xét.
• Trong nhóm học, nhóm làm việc: khuyến khích sự đóng góp của tất cả mọi người, không chê bai những ai "không theo kịp".

2. "Ðừng gian mưu hãm hại người hiền"

🧠 Ý nghĩa sâu xa:

Câu kinh cảnh báo: Dùng mưu mô hại người là gieo nhân xấu, dù kẻ bị hại không trả đũa, nhưng luật nhân quả không buông tha.

🌐 Thực tế hiện nay:

• Có những bạn trẻ dùng chiêu trò để lấy công về mình, bôi nhọ người khác chỉ vì ganh ghét.
• Trong cạnh tranh công việc, lừa lọc, dẫm đạp nhau không còn xa lạ.

🌱 Hành động cụ thể:

• Khi thấy ai đó hiền lành, yếu thế – hãy đứng ra bảo vệ họ.
• Trong nhóm, nếu có mâu thuẫn – hãy chọn đối thoại chân thành, không "chơi chiêu" sau lưng.

3. "Anh em bằng hữu kết nguyền, Một lòng tin cậy, phải kiêng phải vì."

🧠 Ý nghĩa sâu xa:

Khi đã là anh em, bằng hữu – tức là có lời hứa, có nghĩa tình. "Phải kiêng phải vì" nghĩa là phải biết nhường nhịn, giữ lễ, sống vì nhau chứ không chỉ vì mình.

🌐 Thực tế hiện nay:

• Tình bạn dễ bị rạn nứt chỉ vì hiểu lầm nhỏ hay ganh tỵ.
• Tình anh em "ảo" trên mạng xã hội nhiều, nhưng ít ai giữ lời, giữ nghĩa thật sự.

🌱 Hành động cụ thể:

• Giữ lời hứa với bạn bè, đừng "seen không rep", đừng hứa rồi quên.
• Khi bạn mình gặp chuyện buồn – đừng phán xét, hãy lắng nghe.

4. "Chẳng thấy khó mà khi mà thị."

🧠 Ý nghĩa sâu xa:

Người sống có đạo là người biết đồng cảm, biết chia sẻ chứ không phải chỉ biết lo thân mình.

🌐 Thực tế hiện nay:

• Nhiều người gặp chuyện buồn đăng lên mạng chỉ để được quan tâm – nhưng lại nhận về lời chê trách, vô cảm hoặc bị bỏ mặc.
• Trong cuộc sống, người thất bại thường bị xa lánh, không ai muốn gần.

🌱 Hành động cụ thể:

• Nếu bạn thấy ai đó đăng status buồn – đừng chỉ “thả haha” hay lướt qua, hãy hỏi họ một câu chân thành.
• Tham gia các hoạt động thiện nguyện – hoặc chỉ cần tử tế với người xung quanh là đã sống theo đạo lý này.

💡 Gợi ý thực hành bài học cho giới trẻ (có thể in/thiết kế thẻ đạo lý)

Từ khóa	Hành động gợi ý
Biết tôn trọng	Không chê bai người yếu hơn mình, dù là ngoài đời hay trên mạng
Không thủ đoạn	Dám thua một chút, còn hơn thắng bằng sự dối trá
Giữ nghĩa tình	Trân trọng người từng bên cạnh mình lúc khó khăn
Biết cảm thông	Không “đứng ngoài” khi người khác gặp hoạn nạn