KHỔ 39 KINH SÁM HỐI

39. Khi gặp chuyện khá dò xét cạn,

    Liệu sức mình cho hẳn sẽ làm.

        Chớ đừng thấy của dấy tham.

Giục người làm quấy ắt cam đồng hình.

 

Trong xã hội ngày nay, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và thông tin có thể khiến chúng ta tiếp nhận và phản ứng quá nhanh với những sự kiện, tin tức hoặc ý tưởng mà không kiểm tra cẩn thận. Dò xét cạn không có nghĩa là không hành động, mà là hành động sau khi đã hiểu rõ và biết chắc về việc mình làm. Đây là một lời nhắc nhở đối với giới trẻ trong kỷ nguyên số: cần phải tư duy phản biện, không bị cuốn theo xu hướng mà không có sự phân tích và kiểm chứng.

Đây là một lời nhắc nhở rất quan trọng về việc tự nhận thức và đánh giá khả năng của chính mình. Trong thời đại hiện nay, với áp lực thành công nhanh chóng và sự thăng tiến trong sự nghiệp, người trẻ dễ mắc phải hội chứng "phải làm tất cả", dẫn đến việc nhận nhiều nhiệm vụ mà không đảm bảo chất lượng. Khả năng nhận diện điểm mạnh, điểm yếu của bản thân, và chỉ nhận những công việc có thể hoàn thành tốt là chìa khóa của sự thành công bền vững. Tự nhận thức giúp tập trung vào những công việc phù hợp, giảm căng thẳng và ngăn ngừa sự thất bại.

Trong xã hội tiêu dùng hiện đại, cám dỗ vật chất luôn hiện hữu, khiến nhiều người trẻ dễ bị cuốn vào vòng xoáy của những cơ hội làm giàu nhanh, đôi khi là đánh đổi đạo đức và nguyên tắc sống. Từ việc theo đuổi những cơ hội dễ dàng như đầu tư ảo, làm ăn bất hợp pháp, đến những quyết định nhỏ như cạnh tranh không lành mạnh trong công việc. Câu kinh này cảnh báo về lòng tham và sự ham muốn mang lại những thành công nhanh chóng mà không chú ý đến giá trị thực sự. Sự tham lam có thể phá hủy sự bình an trong tâm hồn và làm hại người khác.

Đây là một lời nhắc rất sâu sắc về trách nhiệm đạo đức của mỗi cá nhân đối với xã hội và những người xung quanh. Khi bạn khuyến khích hoặc tác động đến người khác để làm những việc sai trái, dù đó là chỉ dẫn, chia sẻ quan điểm sai lệch, hay tham gia vào các hoạt động xấu, bạn đang đồng loạt chịu trách nhiệm với hậu quả của hành động đó. Cảnh giác với những ảnh hưởng của mình đối với những người xung quanh, đặc biệt là thế hệ trẻ có thể dễ dàng bị ảnh hưởng bởi các trào lưu hoặc lời khuyên không đúng đắn từ mạng xã hội hay các mối quan hệ.

Ứng dụng thực tế gần gũi với giới trẻ hiện nay:

• Phản ứng nhanh và chính xác với thông tin:
  Trong môi trường mạng xã hội, những tin tức không chính xác hoặc có tính chất giật gân, câu view rất dễ lan rộng. Giới trẻ ngày nay cần được khuyến khích kiểm tra thông tin kỹ lưỡng trước khi chia sẻ hay bình luận. Việc này không chỉ thể hiện sự trưởng thành trong tư duy mà còn là cách thể hiện trách nhiệm với cộng đồng.
• Tư duy lựa chọn công việc và đam mê:
  Trong xã hội hiện đại, với vô vàn lựa chọn nghề nghiệp, việc đặt ra câu hỏi về khả năng của mình là rất quan trọng. Nếu chỉ chạy theo những công việc có vẻ ngoài hấp dẫn mà không phù hợp với năng lực hay giá trị cá nhân, sẽ dẫn đến thất bại và căng thẳng. Người trẻ cần hiểu rằng chỉ nhận những gì mình có thể làm tốt và từ chối những việc không phù hợp.
• Chống lại lòng tham và sự cám dỗ vật chất:
  Tham lam không chỉ thể hiện ở việc mong muốn có nhiều tiền, mà còn thể hiện ở việc tranh giành danh tiếng, quyền lực hay sự chú ý từ người khác. Giới trẻ cần học cách phân biệt giữa cái cần và cái muốn, để không bị lôi kéo vào những lựa chọn sai lầm vì lợi ích vật chất.
• Ảnh hưởng tới người khác:
  Giới trẻ cần cẩn trọng với lời nói và hành động của mình, vì chúng có thể tác động đến những người xung quanh, nhất là những người dễ bị ảnh hưởng. Khi chúng ta khuyến khích hoặc tham gia vào hành vi sai trái, thì chúng ta cũng chịu trách nhiệm về những hậu quả do hành động đó mang lại.

Bài học thực hành cho người trẻ:

🔹 Câu nhắc nhở 1: “Lắng nghe tiếng nói nội tâm trước khi ra quyết định, đừng để sự hấp tấp hay lời xúi giục làm thay đổi hướng đi của mình.”

🔹 Câu nhắc nhở 2: “Đánh giá lại động cơ đằng sau mỗi hành động, xem liệu nó có đi ngược lại giá trị chân thật mà mình theo đuổi không?”

📓 Ghi cảm ngộ:

“Hôm nay, khi được bạn rủ làm việc này việc kia, tôi dừng lại để suy nghĩ và nhận ra rằng công việc này không đúng với những giá trị tôi theo đuổi. Tôi từ chối, và cảm thấy nhẹ nhõm.”