29. Thấy già yếu hẹp đường nhượng tránh,
Ðừng chỗ đông buông tánh
quá vui.
Cợt người ra
dạ dể duôi,
Sanh điều xích mích, đâu nguôi dạ hờn.
🌼 "Thấy già yếu hẹp đường nhượng
tránh"
➤ Khi thấy người già hoặc ai đang yếu, đi chậm, hoặc đường sá chật chội, hãy
chủ động nhường nhịn – đó là lòng từ bi, là lễ độ, là nét đẹp của người biết sống
đạo.
- "Đừng chỗ đông buông tánh
quá vui"
➤ Nơi đông người (như tiệc tùng, mạng xã hội, chợ, hội trường…), cần giữ sự điềm tĩnh, đừng buông mình theo cảm xúc quá mức. Sự "quá vui" dễ kéo theo lời nói bốc đồng, hành động vô ý. - "Cợt người ra dạ dể
duôi"
➤ Cợt nhả, trêu chọc người khác để làm trò cười có thể khiến người ta cảm thấy bị coi thường. Đó không phải là vui vẻ, mà là thiếu tử tế. - "Sanh điều xích mích, đâu
nguôi dạ hờn"
➤ Một lời nói thiếu tế nhị có thể tạo ra xích mích, gây giận dỗi, khó hòa giải – làm rạn nứt tình cảm và niềm tin.
🌍 3. Liên hệ với thế giới hiện nay:
📌 Văn hóa ứng xử nơi công cộng:
- Giới trẻ thường sống nhanh, đôi
khi ít quan sát hoặc thiếu kiên nhẫn. Tuy nhiên, chỉ một hành động nhỏ như
giúp người già qua đường, nhường ghế trên xe buýt, giữ
trật tự nơi công cộng lại tạo ra ảnh hưởng tích cực rất lớn cho xã hội
– và cho chính tâm hồn mình.
📌 Vui chơi và mạng xã hội:
- Nhiều clip vui hiện nay khai
thác sự cợt nhả, trêu người, dẫn đến mất thiện cảm và có thể bị tẩy
chay.
- Việc “vui quá mức” nơi
đám đông (tiệc tùng, livestream...) dễ khiến bạn vạ miệng, nói năng
thiếu kiểm soát, tạo mâu thuẫn không đáng có.
📌 Chế giễu – body shaming – bêu xấu
online:
- Một bình luận chọc ghẹo người
khác trên mạng có thể là trò đùa với bạn, nhưng là vết thương với người
bị tổn thương. Họ không dễ "nguôi dạ hờn" như ta tưởng.
- Cần cẩn trọng với tính hài
hước, vì nếu không đi kèm lòng từ bi và hiểu biết, nó sẽ trở thành vũ
khí gây chia rẽ.
🌱 4. Bài học thực hành dành cho giới
trẻ:
Thực hành mỗi ngày |
Giúp bạn trở thành... |
Quan sát
và nhường nhịn người già, trẻ nhỏ |
Một người
biết yêu thương, văn minh và tử tế |
Giữ bình
tĩnh nơi đông người, kiểm soát cảm xúc |
Một người
có nội lực mạnh mẽ, không bị cuốn theo đám đông |
Tránh đùa
giỡn quá mức, không châm chọc người khác |
Một người
có nhân cách trưởng thành, được mọi người tôn trọng |
Luôn đặt
câu hỏi: “Lời nói này có làm ai tổn thương không?” |
Một người
biết tu tâm – sửa tánh qua từng hành động nhỏ |
💡 Gợi ý thực hành nhỏ cho bạn trẻ:
- Mỗi tuần chọn một hành động đạo
đức để rèn luyện như thử thách cá nhân (ví dụ: tuần này không nói
lời trêu chọc ai – tuần sau tập quan sát và giúp đỡ người già nơi công
cộng).
- Tự viết một dòng nhật ký mỗi
tối: “Hôm nay mình đã nhường nhịn ai? Có điều gì mình nói ra khiến ai buồn
không?”